شيراز يکي از قشنگ ترين و جذاب ترين شهرهاي ايران است که حتي قدم زدن در خيابان هاي آن هم مي تواند براي کساني که به آن سفر کرده اند جذاب به شمار بيايد. اين شهر داراي شهرت جهاني است و در فصل بهار بوي بهار نارنج هاي آن هر آدمي را مسخ خودش مي کند؛ با توجه به جاذبه هاي گردشگري فراواني که در اين شهر وجود دارد و با مناسب بودن قيمت تور شيراز ما مي خواهيم درباره باغ نظر شيراز در اين مطلب از هميشه سفر صحبت کنيم. باغ نظر شيراز اين روزها با عنوان موزه پارس شناخته مي شود و متعلق به دوره زنديه مي باشد. در ادامه همراه با ما باشيد تا بيشتر درباره اين جاذبه ي تاريخي در شهر شيراز اطلاعات داشته باشيد.
همانطور که در بالا هم گفتيم باغ نظر شيراز متعلق به دوران زنديه بوده و محل دفن کريم خان زند هم مي باشد. اين بناي تاريخي در حال حاضر با عنوان موزه پارس شناخته مي شود و از جمله آثار ارزشمند سرزمينمان مي باشد.
براي دسترسي به اين باغ مي بايست که به خيابان زند شيراز برويد، درون باغ نظر شيراز موزه اي به نام پارس وجود دارد که يکي از قديمي ترين موزه هاي استان فارس به شمار مي رود. اين بناي تاريخي معماري بسيار زيبايي دارد به طوري که زماني محل پذيرايي از مهمان هاي ويژه دوره زنديه محسوب مي شده است.
دستور ساخت بناي هشت ضلعي موزه پارس توسط کريم خان زند صادر شد و هدف از ساخت آن پذيرايي شايسته از مهمانان و سفيران خارجي بود. در سال 1315 خورشيدي کاربري اين عمارت به همت انجمن آثار ملي ايران و با مشارکت شادروانان علي اصغر حکمت شيرازي، علي سامي و فريدون توللي تغيير يافت و به عنوان اولين موزه فارس شروع به کار کرد.
اگر بخواهيم به طور مختصر درباره باغ نظر شيراز بنويسيم اين طور بيان مي شود که اين مجموعه از دوران زنديه تاکنون در شيراز پابرجاست و به دستور شخص کريم خان زند هم ساخته شده است. اين باغ در زمان حکومت زنديه به اندازه اي رونق گرفت که ارگ کريم خان و ديوان خانه کريم خان زند و عمارت هشت ضلعي کلاه فرنگي در محوطه ي اين باغ ساخته و رفته رفته اين باغ مکاني براي برگزاري آيين هاي رسمي و مقر حکومت حکام وقت دوران زنديه شد. در اوايل دوره قاجاريه باغ نظر شيراز يکي از بهترين باغ هاي اين شهر به شمار ميرفت؛ حسين علي ميرزا فرمانفرما فرزند فتحعلي شاه قاجار و حاکم وقت فارس ساختمان هايي در گوشه شمال غربي باغ ساخت و آنها را آيينه و خورشيد نام نهاد. در طول تاريخ بخش هايي به اين باغ اضافه شد و بخش هايي هم از آن کاسته شد و در حال حاضر تنها عمارت کلاه فرنگي در آن باقي مانده که به موزه پارس هم شهرت دارد.
جالب است بدانيد که باغ نظر شيراز در سال 1314 توانست در فهرست آثار ملي ايران به ثبت برسد و گنجينه اي ارزشمند براي کشور به شمار بيايد.
درون موزه پارس که باغ نظر شيراز مي توانيد اشياي في، سفالي، انواع سکه ها و مهرها را پيدا کنيد که از هزاره چهارم پيش از ميلاد تاکنون در آن وجود دارد. باغ نظر در دوره هاي مختلف بر اساس نوع کاربري، به نام هاي مختلفي خوانده مي شد که برخي از آنها عبارتند از: باغ حکومتي، باغ شاهزاده، آرامگاه وکيل و باغ موزه.
اين باغ و موزه اي که در آن وجود دارد بخش هاي مختلفي دارد که ما در ادامه به معرفي آن ها خواهيم پرداخت و همچنين مسير دسترسي و هزينه اي که بايد پرداخت کنيد بازديد آن را هم توضيح خواهيم داد.
معماري باغ نظر شيراز کاملا ايراني بوده و سروهاي قد برافراشته در آن سبب جذابيت بيش از حد اين باغ در خيابان کريم خان زند شيراز شده است. يک موضوع جالب درباره درختان اين باغ اين است که برخي از آن ها توسط سازمان حفاظت از آثار باستاني ايران به نام درختان کهن به ثبت رسيده اند. مساحتي که در حال حاضر از اين باغ مشاهده مي کنيد بخش کوچکي از باغ نظر شيراز است که برابر با 7700 مترمربع مي باشد. زماني که وارد اين باغ مي شويد يک سيستم آبرساني که با قنات رکن آباد در ارتباط است را مشاهده خواهيد کرد. تا قبل از سال 1313 که خيابان کريم خان زند در شيراز بخواهد ساخته شود، در چهارسوي ساختمان اين باغ چهار حوض و آبنما وجود دارد که دو تا از آن ها بسيار بزرگ بود اما در جريان ساخت اين خيابان آبنماي شمالي تخريب شد و سنگ هاي آن به باغ آرامگاه حافظ منتقل گشت.
زماني که در محوطه باغ نظر شيراز قدم مي زنيد هم مي توانيد آثار تاريخي جذابي را مشاهده کنيد، که از جمله ي آن ها مي توان به چند مورد که در ادامه اشاره کنيم:
يک لوح تاريخي سنگي مدور و استوانه اي شکل که در ضلع غربي محوطه باغ نظر شيراز قرار دارد از جمله جذابيت هاي اين باغ بشمار مي رود. بر روي اين سنگ 3 کتيبه با خطوط ثلث نسخ پهلوي و خط نستعليق مربوط به سه دوره تاريخي سلجوقي، صفوي و قاجاريه نقش بسته است.
يک سنگ نوشته تاريخي رامگرد که قدمت آن به سال 590 هجري قمري تعلق مي گيرد.
ديگر اثر تاريخي که در اين باغ مي توانيد مشاهده کنيد سنگ ازاره کاخ خورشيد است تصوير دو شير بر روي آن ديده مي شود.
نقش برجسته هايي که اين شخصيت ها را نشان مي دهند: پهلوانان گرزدين وند حاضر در نبرد با امپراتوري عثماني، پهلوان موسي خميس گرزدين وند -پهلوان اول ايران در دوره زنديه تا اواسط قاجار و سردار سپاه ايران در نبرد با امپراتوري عثماني و از نوادگان پادشاه اساطيري ايران جمشيد يا سلطان ملکشاه-
سنگ هاي ازاره کاخ خورشيد که مزين به نقوش شاهنامه هستند و به عنوان بزرگترين اثر سنگي تاريخي موجود در محوطه محسوب مي شوند.
آثار تاريخي موزه پارس
ساختمان موزه يا عمارت کلاه فرنگي
عمده شهرت باغ نظر شيراز به دليل عمارت کلاه فرنگي يا موزه پارس کنوني بوده است. اين عمارت به دليل شکوه معماري که در آن به کار رفته بسيار پراهميت است و عمارتي با چهارشاه نشين و چهار اتاقک مي باشد که شامل نقش هاي آجري، کاشي کاري و نگارگري و تزئينات مي باشد. کف عمارت يا همان ساختمان موزه پارس حدود 1?5 متر از سطح باغ ارتفاع دارد و به صورت هشت ضلعي نامنظم ساخته شده است. چهار شاه نشين و چهار گوشواره در چهار گوشه اين عمارت به چشم مي خورد.
زماني که وارد عمارت مي شويد يک حوض هشت گوش و آبنما از جنس سنگ مرمر يک پارچه را مشاهده خواهيد کرد، سقف و شاه نشين ها، ديوارهاي تالار مرکزي و اتاق هاي گوشواره (زاويه)، مزين به مقرنس کاري هستند.
در موزه پارس شيراز يا همان عمارت کلاه فرنگي، آثاري ارزشمند پيدا شد که به ترتيب آن ها عبارتند از:
خب به يکي از مهمترين قسمت هاي باغ نظر شيراز که حتما در تور شيراز بايد حواستون به ديدن اين مکان باشه ،که مقبره کريم خان است رسيديم. بعد از آن که کريم خان زند ديده از جهان فرو بست، بنابر وصيتش او را در شاه نشين شرقي عمارت کلاه فرنگي دفن کردند و نام مکاني که وي را دفن کردند آرامگاه وکيل ناميده شد. اما ماجراي مهم تاريخي که رخ داد در مورد مقبره ي کريم خان آن بود که بعد از سرکار آمدن آقا محمدخان قاجار در سال 1206 دستور نبش قبر کريم خان صادر شد تا استخوان هاي وي به کاخ گلستان منتقل شود تا و در مسير رفت و آمدش از روي آنها بگذرد. رضا شاه پهلوي، دوباره استخوان هاي جسد کريمخان را به محل خود بازگرداند
درباره این سایت